შესაძლოა ფიქრობდეთ, რომ ბავშვის ცხოვრებაში მშობლისა და მასწავლებლის როლი განსხვავებულია. სინამდვილეში, მშობელი შვილისთვის პირველი მასწავლებელია. ყოველდღიური რუტინა საუკეთესო შესაძლებლობას იძლევა ბავშვის გონებრივი განვითარებისთვის. იქამდე, სანამ ისინი თავად შეძლებენ კითხვას, წიგნის სიყვარულს მშობლისგან სწავლობენ. მათი წიგნიერება პატარა ასაკიდანვე იწყება და დროთა განმავლობაში ღრმავდება. თუმცა, წიგნის გარდა, არსებობს სხვა შესაძლებლობებიც, რომელთა დახმარებითაც მათი ცნობიერების ამაღლებას პატარა ასაკიდანვე შევძლებთ. ამ სტატიაში სამ მათგანს განვიხილავთ. ამბის თხრობა საუბრის დაწყება ბავშვებისთვის ერთ-ერთი ყველაზე მნიშვნელოვანი და, ამავდროულად, რთული პროცესია. ამ დროს, მშობლის ჩართულობისა და მხარდაჭერის როლი

ყველა ქცევას წინ უძღვის განწყობა, თუმცა ეს არ არის ბუნება-განწყობილება, ეს არის მზაობა ქცევისათვის. იმისათვის, რომ ადამიანმა ისწავლოს, აუცილებელია, მას ჰქონდეს ამის განწყობა, წინააღმდეგ შემთხვევაში, სწავლის აქტი ვერ განხორციელდება. იმისათვის, რომ სწავლის განწყობა შეექმნას ადამიანს, უნდა ჰქონდეს სწავლის მოთხოვნილება. როცა მოთხოვნილება არის აქტუალური, ის იწვევს ქცევას. მასწავლებელი ან აღმზრდელი, არ უნდა იყოს გულუბრყვილო, მას არ უნდა ეგონოს, რომ ბავშვს სწავლა თუ უნდა, ისწავლის. ბავშვი მკვლევარი იბადება. ადამიანს იმთავითვე აქვს შემეცნებისა და თვითაქტუალიზაციის მოთხოვნილებები. უზნაძე ამბობს, რომ ბავშვს სწავლის უბრალო მოთხოვნილება

მასწავლებელი ხშირად ავტორიტეტული ბავშვების დამორჩილებას იწყებს და მთავარი შეცდომა, ჩემი აზრით, სწორედ აქაა. ბავშვი, რომელიც ადრეულ ასაკში ამჟღავნებს ძლიერ „მეს“, მასწავლებლის „მეტოქე“ კი არა, ძალიან საჭირო „მეკავშირე“ უნდა გახდეს. თუ ჩათვლით, რომ სკოლა ერთი დიდი ეკონომიკური ბაზარია, სადაც თქვენი პროდუქცია „ცოდნა“ უნდა შეიტანოთ და სარფიანად გაყიდოთ, რა უფრო მომგებიანი იქნება, დაკარგოთ რამდენიმე პოტენციური „კლიენტი“ თუ ისინი გადმოიბიროთ და თქვენივე პროდუქციის რეალიზაციაში ჩართოთ მაშინ, როცა „ბაზარს“ საუკეთესოდ სწორედ ისინი იცნობენ (და ამაში ვერავინ შემედავება, რომ სკოლის განწყობას საუკეთესოდ ბავშვები გრძნობენ). სკოლაში

შექებას, ფსიქოლოგიური თვალსაზრისით, ორი ძირითადი მიზანი აქვს: ერთი არის ემოციური ნაწილი, რომ ბავშვმა იგრძნოს, რომ ჩვენთვის მნიშვნელოვანია მისი ყოველი პატარა ნაბიჯი, მიღწევა თუ წარმატება. ან თუნდაც ის, რომ რაღაც ისე კარგად არ გამოსდის. შექებით ბავშვი იღებს უკუკავშირს იმასთან დაკავშირებით, რომ მშობელმა შეამჩნია მისი რაღაც ქმედება. მეორე, შექების შინაარსობრივი ნაწილი, არის ის, რომ მშობელი დაეხმაროს ბავშვს, შეამჩნიოს საკუთარი განვითარების რაღაცა ნაბიჯები და რაღაც შეცვალოს ან რაღაც გააუმჯობესოს; ასე ვთქვათ, მიიღოს ერთგვარი უკუკავშირი. შექების დანიშნულება არის ის, რომ ის გარეგანი შეფასება, რომელსაც

  შეიძლება ითქვას, რომ ბავშვის აღზრდაზე საუბრისას ჩვენ, უფროსები ვართ ყველაზე მნიშვნელოვანები და ბავშვისგან იმას არ უნდა ვითხოვდეთ, რისი მოდელირებაც ჩვენ თვითონ არ გაგვიკეთებია. უნდა გვახსოვდეს, რომ ბავშვებს სჭირდებათ ჩვენგან მხარდაჭერა და წახალისება, ჩვენ უნდა შევძლოთ მათი მცდელობების, ძალისხმევის დანახვა და მივცეთ მათ დადებითი უკუკავშირი. დადებითი უკუკავშირი აუცილებლად ტაშის დაკვრას არ ნიშნავს, ეს უპირველესად აღიარებაა. აღიარება თავის თავში დავალებების გართულებასაც მოიაზრებს. მე გაძლევ მეტი დამოუკიდებლობის შესაძლებლობას, გაძლევ კიდევ ერთი ნაბიჯის წინ გადადგმის შესაძლებლობას. ამასთან, კონკრეტული ბავშვების ინდივიდუალური შესაძლებლობების გათვალისწინებით, მშობელი

მადლიერების გრძნობა ჩვენს ტვინს უგზავნის სიგნალს, რომელიც შემდგომ ბედნიერების შეგრძნებას გვიბრუნებს. ნეირომეცნიერებმა აღმოაჩინეს, რომ გულწრფელი მადლობა მენტალურ და ემოციურ კეთილდღეობაზე დადებითად აისახება. ფსიქოლოგებმა, რობერტ ემონსმა და მაიკლ მაკალომ, 2015 წელს ჩაატარეს კვლევა, რომელიც მადლიერების გამოხატვით მიღებულ სარგებელს აღწერს. პირველ ეტაპზე, მათ კვლევის სუბიექტები სამ ნაწილად დაჰყვეს. ერთ ნაწილს სთხოვეს, მოემზადებინათ დღიური, რომელშიც აღწერდნენ კვირის განმავლობაში მომხდარ სასიამოვნო ფაქტებს. მეორე ჯგუფს ევალებოდა, ჩაენიშნა ყველა მოვლენა, რომელიც მათთვის გამაღიზიანებელი იქნებოდა. ხოლო დანარჩენებს უნდა ჩამოეწერათ სიტუაციები, რომელიც არც დადებით და არც უარყოფით ემოციებს აღძრავდა მათში. კვლევის შედეგად, აღმოჩნდა, რომ საკუთარი ცხოვრების მიმართ დადებითად და ოპტიმისტურად იყვნენ განწყობილი პირების ექიმთან კონსულტაციაზე ვიზიტის სიხშირე ბევრად ნაკლები იყო ვიდრე მათი, ვინც კვლევის განმავლობაში მხოლოდ ნეგატიურ აზრებს იწერდნენ. როგორც

ეჭვი განსაკუთრებული ფსიქიკური მდგომარეობაა, რომელიც დიდი ემოციური და ინტელექტუალური თავისებურებებით ხასიათდება. ის განსაკუთრებით თავს იჩენს დედ-მამასთან და და-ძმასთან ურთიერთობაში, რადგან ასეთი ემოციები ყალიბდება ბავშვობაში და შემდეგ, ზრდასრულობაში დანარჩენ სამყაროსთანაც გადაგვაქვს. ძირითადად, გამოყოფენ ეჭვის სამ ფორმას. პირველი არის დაფარული ეჭვიანობა, რაც, ძირითადად, 6-7 წლის ასაკიდან და ზემოთ ვლინდება და ცოტათი რთულია მისი ასე მარტივად შემჩნევა; თუმცა, დაკვირვებული თვალი აუცილებლად შეამჩნევს მის ფსიქოსომატურ გამოვლინებას, რაც გულისხმობს გუნება-განწყობილების დაკარგვას, ინტერესის დაკარგვას სხვადასხვა რამის მიმართ და ხშირ ავადობას. მეორე, შეიძლება გამოვყოთ ნახევრად ღია ეჭვიანობა,

არსებობს განსხვავებული აღზრდის სტილები. მათგან ერთ-ერთი არის ზემზრუნველობა, რომელიც ხასიათდება განსაკუთრებული ყურადღებით; თუმცა, ისეთ შემთხვევებში, როდესაც ამის საჭიროება სრულიად არ არის. ყველამ ვიცით, რომ ადამიანი როგორც კი ხდება მშობელი, ის საკუთარ თავზე იღებს ძალიან დიდ პასუხისმგებლობას აბსოლუტურად ყველა ნაბიჯზე, რასაც გადადგამს პატარა ჩვილი არსება. რა თქმა უნდა, ჩვილობისას ჩვენ ნამდვილად პასუხისმგებელნი ვართ მის თითოეულ ქმედებაზე, თუმცა, დროთა განმავლობაში, მას შემდეგ, რაც ბავშვი იზრდება და გარკვეულ უნარებს ივითარებს, ჩვენი ჩართულობის აუცილებლობა თანდათანობით კლებულობს. თუმცა, სამწუხაროდ, რიგ შემთხვევებში, ამის აღქმა მშობლებს ძალიან

მოზარდების სასწავლო პროცესის წარმატებაზე ბევრი ფაქტორი ახდენს გავლენას, ერთ-ერთი და მთავარი როლი კი, ამ პროცესში მშობლებს უკავიათ. თანამედროვე ფსიქოლოგია მიიჩნევს, რომ ბავშვის სწავლის პროცესში ჩართულობის მხრივ, მშობლებსა და მასწავლებელს თანაბარი პასუხისმგებლობა აკისრიათ. ერთი მხრივ, მშობლების ინფორმირებულობის უზრუნველყოფა მასწავლებლის პასუხისმგებლობის ნაწილია, მშობლები კი, თავის მხრივ, სასურველია, ზომიერად ერთვებოდნენ შვილების განათლების პროცესში.  მასწავლებლისა და მშობლის კოლაბორაცია გაცილებით უკეთესი შედეგის მომტანია ბავშვის განვითარებისთვის, რადგან მათი თანამშრომლობა და ინფორმაციის გაცვლა დადებითად აისახება ბავშვების როგორც ემოციურ სტაბილურობაზე, ისე – მათ პროდუქტიულობაზე. მშობელთა ჩართულობის საჭიროების საკითხი

თვითშეფასება არის წარმოდგენა საკუთარ თავზე, საკუთარი თავის ფასეულობაზე, ღირებულებაზე. ეს ძალიან რთული და მრავალმხრივი ფენომენია და ასევე მცირეწლოვანი ასაკიდან ყალიბდება. ეს არის ჩემი შეხედულება საკუთარი თავის შესახებ, არა მარტო შესაძლებლობებზე, არამედ სხეულზე, პიროვნულ თავისებურებებზე. ეს ყველაფერი დიდი ხნის განმავლობაში ყალიბდება და ძალიან რთული კონფიგურაცია გააჩნია. იგი განუყოფელია ჩვენი „მე“-საგან, თვითეფექტურობა და თვითშეფასება თვითობისგან, იდენტობისგან; ის, რომ მე ვარ მე და როგორი ვარ მე, ეს მთლიანი „სურათი“ ჩემს თვითშეფასებაში შედის: როგორ ვუყურებ ჩემს თავს, როგორც პიროვნებას, მოქმედს, როგორც გარკვეული ტიპის სხეულის